Healthspan

In het longevity veld gaat over hoe gezonder, gelukkiger en langzamer oud te worden. Dit veld geeft ons hoop op een buitengewoon en bijzonder leven. Het ziet ouder worden als een ziekte, iets wat je kunt vertragen. 

Peter Attia, een vooraanstaand arts en specialist op het gebied van longevity, gelooft in healthspan verbeteren ofwel het gezonder oud worden. Hij noemt 5 pilaren die healthspan in de hand werken: preventieve geneeskunst, voeding, slaap, sport en mentaal welzijn. 

Slaap en het mentale welzijn hebben een zeer sterke correlatie met de andere pilaren. Over het grote belang van mentaal welzijn pilaar zegt Attia het volgende: 

 

“ I’ve come to believe that emotional health may represent the most important component of healthspan”.  

  

“Nothing else about longevity is worth much without some degree of happiness, fulfillment and connection to others. And misery and unhappiness can also destroy your physical health just as surely as cancer, heart disease, neurodegenerative disease and orthopedic injury”. 

 

Wetenschappers als dr. Andrew Huberman, dr. Peter Diamandis en dr. David Sinclair bevestigen ook de kritische waarde van emotioneel welzijn binnen het longevity-veld. Vooraanstaande biohackers zoals Dave Asprey en Gary Brecka delen deze visie.  

 

Emotioneel en mentaal welzijn stelt ons in staat om 

  • Gezondheidsbehoud en Stressmanagement: Het vergemakkelijkt het aanhouden van gezonde routines, discipline in lichaamsbeweging en voeding. Daarnaast is het makkelijker om te doen aan time- en stressmanagement. Allemaal gedrag wat cruciaal is voor ons algehele welzijn. 
  • Versterking van Sociale Relaties: Goede sociale connecties verminderen isolement en zijn sterk verbonden met een langer leven. Slechte relaties verhogen het risico op vroegtijdig overlijden met maar liefst 50%. 
  • Positieve Mindset: Een sterke mentale gesteldheid helpt ons beter om te gaan met tegenslagen, wat leidt tot meer tevredenheid en geluk. Optimisten beschikken bovendien over een sterker immuunsysteem en leven gemiddeld 15% langer. 
  • Zingeving:Door mentaal en emotioneel welzijn zijn we beter in staat zin te geven aan ons leven. Een gevoel van doel en bijdrage aan de maatschappij verlengt de levensduur en vermindert stress, terwijl het risico op chronische ziekten en cognitieve achteruitgang afneemt. 
  • Neuroplasticiteit: Mentaal en emotioneel welzijn bevordert neuroplasticiteit. Het idee dat hersenen zich kunnen aanpassen en kunnen groeien. Dit lukt doordat positieve ervaringen afgifte van neurotransmitters versterken, stressreductie de hersenstructuur beschermt en mentaal welzijn stelt ons in staat actieve betrokkenheid te vertonen wat de hersenen aanmoedigt zich aan te passen en te groeien. 

 

Correlatie mentaal-fysiek 

Voor het gemak zullen we in het vervolg spreken over mentaal welzijn.  

Er blijkt een sterke correlatie te zijn tussen mentaal welzijn en het functioneren van het lichaam. Angst (stress) is de emotie die het mentaal welzijn het meest beïnvloedt. Wanneer dit in grote mate aanwezig is, leidt het tot depressie, burn-out en andere psychische aandoeningen. Ook blijkt angst een sterke correlatie te hebben met het ontwikkelen van ziekten als alzheimer, auto-immuunaandoeningen reuma, chronische vermoeidheid, diabetes en is er een grotere kans op hart- en vaatziekten. Organen die met name lijden onder stress zijn de hersenen, darmen/microbioom en het hart. 

 

Uitleg 

  • Microbioom:Er is bewijs dat stress de samenstelling van het microbioom kan veranderen, wat op zijn beurt invloed heeft op de spijsvertering, het ontwikkelen van ontstekingen en het immuunsysteem. 
  • Hartgezondheid: Chronische stress kan leiden tot een verhoogde hartslag en bloeddruk, wat het risico op hart- en vaatziekten verhoogt.
  • Immuunsysteem: Chronische stress verzwakt het immuunsysteem, waardoor het lichaam kwetsbaarder wordt voor infecties en ziekten. Dit kan bijdragen aan auto-immuunziekten, waarbij het immuunsysteem zichzelf aanvalt 
  • Hersenfunctie en hersengezondheid:

Angst en stress heeft op de volgende manier een impact op hersenen: 

Chronische stress leidt tot verhoogde niveaus van stresshormonen zoals cortisol. Langdurige blootstelling aan een hoog cortisolniveau kan leiden tot schade aan hersencellen, vooral in gebieden zoals de hippocampus, die cruciaal is voor geheugen en leren. 

Neurotransmitters: Stress en angst beïnvloeden de balans van neurotransmitters, zoals serotonine en dopamine, die belangrijk zijn voor stemming en emotie. Dit kan leiden tot stemmingsstoornissen en cognitieve achteruitgang. 

Neuro-inflammatie: Chronische stress kan ontstekingsprocessen in de hersenen activeren, wat kan bijdragen aan neurodegeneratieve aandoeningen zoals Alzheimer. 

 

De Rol van Dopamine

Dopamine speelt een cruciale rol in ons mentale welzijn en healthspan. In Dopamine Nation onderzoekt Anna Lembke de impact van overmatige dopamine-afgifte, vaak veroorzaakt door hedendaagse prikkels zoals sociale media, drugs en andere verslavende gewoonten. Maar ook hard werken, de behoefte aan controle, perfectionisme, en het zoeken naar complimenten of likes dragen bij aan deze ongezonde dopaminebalans. Deze constante stimulatie verstoort ons beloningssysteem, wat leidt tot een vicieuze cirkel waarbij we steeds meer nodig hebben om dezelfde vreugde te ervaren. Dit kan resulteren in angst, depressieve gevoelens en een verminderd mentaal welzijn. 

Lembke benadrukt ook hoe verslaving en chronische stress onze levensverwachting kunnen verkorten, doordat ze het lichaam onder druk zetten. Gedragingen zoals overmatig eten, drinken, of perfectionisme zijn vaak copingmechanismen die voortkomen uit de natuurlijke drang om plezier te ervaren en pijn (uiteindelijk angst) te vermijden. Dit verhoogt onze dopamineproductie, maar leidt vaak tot ongezond patronen en een onbalans in ons lichaam en in ons leven. 

Bij de Mentale Check-up helpen we u om deze schadelijke gedragingen te herkennen en te beheersen. Door u bewust te maken van uw dopamine-niveaus en hoe u deze op een gezonde manier kunt reguleren, stellen wij u in staat om mentale balans te optimaliseren. Voorkom dat ongezonde dopamine-boosters zoals prestatiedruk en constante goedkeuring uw welzijn ondermijnen. Beweeg naar een leven vol energie en helderheid, en begin uw reis naar optimaal mentaal welzijn. 

 

 

 

Referenties 

[https://www.youtube.com/watch?v=QYAgf_lfio4&list=PLPNW_gerXa4Pc8S2qoUQc5e8Ir97RLuVW&ind ex=2

  • Lembke, A. (2021). Dopamine Nation: Finding Balance in the Age of Indulgence. New York, NY: Dutton. 
  • Seligman, M. (2011). Flourish: A Visionary New Understanding of Happiness and Well-Being. New York, NY: Free Press. 
  • Sinclair, D. A. (2020). Lifespan: Why We Age – and Why We Don’t Have To. New York, NY: Atria Books. 

 

Notitie 

Het volgende boek komt in de loop van 2025 uit. Hierin zal uitgebreid aandacht worden besteed aan wat in bovengenoemde podcast aan bod is gekomen. Huberman, A. Protocols: Operating Manual for the Human Body.